Đường Saccarozo và Glucozơ là 2 loại đường có nhiều ứng dụng thực tế trong đời sống và sản xuất. Các dạng bài tập liên quan đến 2 chất này xuất hiện nhiều trong các đề thi môn Hóa học. Để hiểu rõ hơn về tính chất cũng như công thức hóa học của đường Saccarozo và Glucozơ, các em hãy xem ngay bài viết dưới đây của Marathon Education.
Đường Saccarozo có mặt trong khá nhiều ở nhiều loại thực vật. Đây cũng là thành phần chính của nhiều loại đường thông dụng như đường mía, đường củ cải (từ củ cải đường) hay đường thốt nốt (từ hoa thốt nốt).
Công thức hóa học của đường Saccarozo là C12H22O11. Để xác định cấu trúc phân tử của loại đường này, người ta sẽ tiến hành xem xét dữ liệu từ các thí nghiệm như sau:
Ta có thể kết luận được rằng trong phân tử Saccarozo có gốc α – Glucozơ và – β Fructozơ. Hai gốc này liên kết với nhau thông qua nguyên tử oxi giữa C1 của Glucozơ và C2 của Fructozơ. Liên kết này được gọi tên là liên kết Glicozit.
Đường Saccarozo tồn tại ở dạng kết tinh trong tự nhiên. Hợp chất không màu và có vị ngọt, rất dễ hòa tan trong nước. Nhiệt độ nóng chảy của đường Saccarozo là 185 độ C.
Dựa trên công thức hóa học của đường Saccarozo, các em sẽ suy ra được một số tính chất hóa học của loại đường này.
Dung dịch đường saccarozo cho phản ứng với Cu(OH)2 và tạo thành phức hợp đồng có màu xanh lam.
2C_{12}H_{22}O_{11} + Cu(OH)_2 → (C_{12}H_{21}O_{11})_2Cu + 2H_2OTrong môi trường axit vô cơ có kèm theo nhiệt độ cao, đường Saccarozo sẽ bị thủy phân. Sản phẩm tạo thành là hỗn hợp 2 loại đường Glucozơ và Fructozơ.
C_{12}H_{22}O_{11} + H_2O \xrightarrow[H^+]{t^\circ} C_6H_{12}O_6\ (Glucozơ) + C_6H_{12}O_6\ (Fructozơ) 
Đường Glucozơ có thể được tìm thấy ở những bộ phận của các loại cây trong tự nhiên như rễ, hoa, lá,… đặc biệt là trong các loại quả khi chín. Loại đường này còn được gọi là đường nho, bởi vì Glucozơ tồn tại một lượng lớn trong quả nho chín.
Ngoài ra, mật ong chứa khoảng 30% đường Glucozơ. Glucozơ cũng có trong cơ thể của động vật và người. Cụ thể, Glucozơ tồn tại ở mức hằng định, khoảng 0,1% trong máu người.
Công thức hóa học của đường Glucozơ là C6H12O6. Để có thể xác định được công thức phân tử của Glucozơ, người ta sẽ tiến hành một số thí nghiệm như sau:
Kết hợp tất cả các kết quả, các em sẽ thấy được rằng Glucozơ là hợp chất tạp chức. Khi ở dạng mạch hở, phân tử có cấu tạo của Andehit đơn chức và Ancol 5 chức. Vậy, công thức cấu tạo của Glucozơ ở mạch hở sẽ được viết là: CH2OH(CHOH)4CHO.
Ở dạng mạch hở, cấu trúc phân tử của Glucozơ sẽ là: CH2OH–CHOH–CHOH–CHOH–CHOH–CH=O.
Trong dung dịch, Glucozơ chủ yếu ở dạng mạch vòng (ở dạng α – Glucozơ và β – Fructozơ)
Ở trạng thái tự nhiên, Glucozơ ở dạng chất rắn kết tinh, không màu. Hợp chất dễ tan trong nước, có vị ngọt, nhưng không ngọt bằng Saccarozo. Nhiệt độ nóng chảy của Glucozơ là 146 độ C (ở dạng α) và 150 độ C (ở dạng β).
Dựa trên công thức hóa học của đường Glucozơ, ta sẽ có được một số tính chất hóa học quan trọng của loại đường này như sau:
Glucozơ cho phản ứng với Cu(OH)2 để tạo ra phức hợp đồng có màu xanh lam đặc trưng.
2C_6H_{12}O_6+ Cu(OH)_2 → (C_6H_{11}O_6)_2Cu + 2H_2O\scriptsize HOCH_2[CHOH]_4CHO + 2AgNO_3 + 3NH_3 + H_2O \xrightarrow{t^\circ} \\HOCH_2[CHOH]_4COONH_4\ (Amoni \ Gluconat) + 2Ag + 2NH_4NHO_3 \scriptsize HOCH_2[CHOH]_4CHO + 2Cu(OH)_2 + NaOH \xrightarrow{t^\circ}\\ HOCH_2[CHOH]_4COONa\ (Natri\ Gluconat) + Cu_2O\ (kết\ tủa\ đỏ\ gạch) + 3H_2OCông thức hóa học của đường Saccarozo và Glucozơ là phần kiến thức quan trọng bởi 2 loại hợp chất này có tính ứng dụng cao. Các em nên dành thời gian ôn luyện cùng bạn bè hoặc học online livestream thông qua nền tảng Marathon Education – nền tảng học livestream Toán – Lý – Hóa cấp 3 uy tín, chất lượng.
Khi trở thành học viên của Marathon Education, các em sẽ được giảng dạy bởi các thầy cô thuộc TOP 1% giáo viên dạy giỏi toàn quốc. Bên cạnh đó, nếu gặp khó khăn gì trong quá trình ôn luyện, các em sẽ được hỗ trợ tận tình bởi bởi đội ngũ Cố vấn học tập chuyên môn cao.
Các lớp học online tại Marathon có đường truyền, âm thanh và hình ảnh luôn được đảm bảo ổn định, rõ ràng và sắc nét. Ngoài ra, Team Marathon thiết kế lớp học theo hình thức livestream mô phỏng của lớp học offline bình thường. Vì vậy, các em sẽ có sự tương tác tốt hơn với thầy cô.
Những cuốn sổ tay học tập Toán – Lý – Hóa chỉn chu và chi tiết sẽ được trao tận tay khi các em đăng ký học tập ở các lớp học online này. Quá trình củng cố kiến thức của các em sẽ hiệu quả hơn nhờ những cuốn sổ tay này.
Nếu có nhu cầu ôn tập với Marathon Education, các em hãy nhanh tay đăng ký học online livestream tại Marathon Education trước ngày 15/02/2022 để nhận nhiều ưu đãi hấp dẫn lên đến 39%.
Trên đây là công thức hóa học của đường Saccarozo, Glucozơ và các tính chất liên quan đến 2 hợp chất này. Thông qua bài viết, hy vọng rằng các em sẽ tiếp thu được thêm nhiều thông tin mới mẻ và bổ ích. Chúc các em có những buổi học tập thật tốt và đạt hiệu quả cao!
